Goed nieuws voor wie nog in de rouw was na de sluiting van Plein Publiek, want de populaire trekpleister keert begin oktober in geüpgradede versie terug. Samen met z’n vermaarde serre van de Fierensblokken en heel wat containers, verhuist de evenementenlocatie naar de site achter het Antwerpse gerechtsgebouw. Daar worden planten gekweekt met pesticide-vermijdende LED- technologie, draait een gloednieuw restaurant volledig op zero-waste, en tik je in één van de vele shops de duurzaamste jeans ter wereld of milieubewuste zonnebril op de kop. Eten doe je bij grillmasters Nick en Kevin, die in hun keuken teruggrijpen naar de basics en lokaal geteelde groenten grillen in zoutkorst. En het kraantjeswater waar je net van dronk is eigenlijk het water waarmee je even daarvoor je handen waste. Zo ontpopt het Antwerpse Nieuw Zuid zich samen met Plein Publiek tot de wijk van de toekomst en ware pionier in de circulaire economie. Inwoners van de wijk worden niet enkel gestimuleerd om duurzaam om te springen met energie, water, afval en materialen, maar ook om slim samen te werken zodat er uiteindelijk een circulaire dynamiek tot stand komt. En dat allemaal op een schitterende locatie mét uitzicht op de Schelde. Op 5 oktober openen de deuren.

Circulair Zuid

Nieuw Zuid ontpopt zich tot de wijk van de toekomst en neemt samen met Plein Publiek straks het voortouw op het vlak van circulaire economie. De Antwerpse wijk wordt vanaf oktober immers nauw betrokken bij Circulair Zuid: een door het Urban Innovative Action fonds gesubsidieerd EU-project dat duurzaam gebruik van energie, water, afval en materialen wil stimuleren en de co-creatie van een circulaire dynamiek in de wijk tot stand wil brengen.

Daarbij staat de burger en burgercoöperatie centraal. Op verschillende innovatieve manieren, en aangemoedigd met behulp van slimme technologieën en een beloningssysteem, krijgen de buurtbewoners gedurende drie jaar de kans om te experimenteren met en bij te dragen aan een circulaire economie, zowel op het vlak van energieproductie en -verbruik, afvalverwerking als gedeelde goederen en diensten.

Partnerschap met Plein Publiek: don’t change a winning team

De Stad Antwerpen leidt het innovatieve project en heeft volgens schepen voor leefmilieu Nabilla Ait Daoud immers “de ambitie om de meest innovatieve stad te zijn, ook op vlak van circulariteit. Er gebeurt nu al heel wat op vlak van circulaire economie. Naast de projecten die iedereen vanzelfsprekend kent, zoals het velo-systeem, het auto-delen en het gebruik van warmtenetten om onze stad duurzaam te verwarmen, wordt er binnen de stad ook gewerkt aan een moderne invulling van het concept ‘circulaire economie’ via Plein Publiek en alle betrokken partners”.

Voor de realisatie van Circulair Zuid slaat de stad handen zodoende in elkaar met verschillende gespecialiseerde bedrijven en organisaties als EnergyVille/VITO, Ecopower, Digipolis, Imec, Circuit (de nieuwste spin-off van De Kringwinkel Antwerpen) en Congé, de succesvolle groepering achter hyperpopulaire trekpleister Plein Publiek en Mercado. Daar waar de tijdelijke evenementenlocatie vanwege de renovatie van de Fierensblokken recent de deuren sloot, strijkt ze nu neer achter het Vlinderpaleis, signature serre én exclusief uitzicht op de Schelde inbegrepen.

De in wittinten en welig licht badende vestiging wordt een architectonisch hoogstandje waarin alles draait om circulariteit. Zo worden milieuvriendelijke parketvloeren gelegd door Noble Floors, voorziet Waterlink in een gigantische waterzuiveringsinstallatie die gebruikt leidingwater omzet in drinkwater, en wordt het weelderige groen in de serre verzorgd door PLNT, dat er jaarlijks 120.000 planten zal kweken op basis van pesticide- vermijdende LED-technologie.

Jonge grillmasters zorgen voor comeback van de pure smaak

Uiteraard komt ook de foodie in de nieuwe Plein Publiek weer aan zijn trekken. In de bekende serre kan je net als voordien niet alleen terecht voor een avondje uit, live optredens of andere leuke events, maar ook voor een hapje en een drankje in het kersverse restaurant van de chefs van Zouterover. Nick en Kevin werden recent verkozen als de Strafste Grillmasters van Vlaanderen en door topchef Seppe Nobels geprezen om hun passie en culinaire integriteit.

‘De pure, lokale basiskeuken hoe het eeuwen geleden begon, met eerbied voor het ingrediënt: dat ademen ze vol passie in en uit. Ruw en één met de natuur, met respect voor het milieu, duurzaam zoals het hoort, voor op de huidige tijd. Believe me, the best is yet to come’, aldus Seppe. Onder het peterschap van deze laatste verleggen de jonge talenten hun culinaire grenzen op een houtgestookt vuur centraal in de serre. Zij keren vanuit een zero- waste gedachte terug naar de basics en kegelen niet alleen vlees en vis maar ook lokaal geteelde groenten in eigen schil of voorzien van een zoutkorst of brooddeeg op het vuur. Net als kampvuren van ouds de mensen samenbrachten, serveren de jonge chefs hun creaties als shared plates gepaard met knapperige flatbreads en gearomatiseerde zouten. Bij goed weer schuif je aan in de riante tuin met een waterpartij.

Containers boordevol circulariteit

Ditmaal wordt de serre niet omringd door leegstaande woonblokken, maar op een ruim binnenplein van wel 900 vierkante meter omgeven door witte zeecontainers die een meerledige functie vervullen. De containers vormen het grootste 360° projectiescherm in België – hier wordt de bezoeker ondergedompeld in een panoramisch visueel landschap dat onder meer door de studenten van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten wordt vormgegeven – en dienen op de tweede verdieping als uitvalsbasis voor een trendy bar met uitzicht op de Schelde.

Tegelijkertijd bevinden zich in de containers de werk- en verkoopruimten van inventieve creatievelingen, ontwerpers en ondernemers met duurzame businessmodellen. In de brede waaier aan diensten en producten die zij aanbieden ligt de nadruk steevast op circulariteit en herbestemming van materiaal, waaronder meubilair, glas, (edel)metalen en textiel.

Zo tik je bij denimlabel HNST een exemplaar van de duurzaamste jeans ter wereld op de kop (de lokaal geproduceerde jeansstof bestaat uit meer dan 50% gerecycleerde denim), terwijl bij W.r.yuma milieubewuste zonnebrillen met de hand worden vervaardigd uit oude autodashboards, PET-flessen en gerecycleerd bamboe. De broek die niet meer lekker zit en de bril waarop je uitgekeken bent, breng je gewoon terug, waardoor de materialenkringloop gesloten blijft.

Maar dat is slechts een greep uit het aanbod. Zo lanceert De Kringwinkel Antwerpen hier een heruitvinding van het eigen merk onder de naam Circuit, waarmee ze een platform willen bieden aan circulaire ondernemers en makers. Daarbij blijft sociale tewerkstelling een belangrijke pijler, maar worden ook muzikanten, artiesten en performers welkom geheten en komen talrijke onderzoekers en sprekers hun kennis delen over circulaire economie. Ook de elektro-, hout- en fietsateliers worden van achter de schermen gehaald en krijgen een plekje in de spotlight. Opnieuw is de hoofdrol weggelegd voor de buurtbewoners: zij kunnen bij Circuit terecht voor huis-, tuin- en keukenateliers, repaircafés en uitleendiensten waar ze materiaal kunnen delen, lenen, herstellen en hergebruiken, maar ook zelf – met vrienden, kinderen en zelfs scholen – de handen uit de mouwen kunnen steken. Verder slaan Circuit en Plein Publiek geregeld de handen in elkaar om buurtmarktjes, maker-events en circulaire speaker- corners op poten te zetten en volgen de studenten van de KdG Hogeschool hier de masterclass creatief ondernemen.

Zodoende maken de buurtbewoners kennis met de circulaire wereld én worden jonge ondernemers geïnspireerd, gemotiveerd en ondersteund om hun circulaire initiatieven op een laagdrempelige en participatieve manier te introduceren aan een breed publiek.

Circulair Zuid voor de kunstliefhebber

Tot slot wordt ook kunst in Circulair Zuid een vooraanstaande rol toebedeeld. Die wordt daarbij niet incidenteel of geïsoleerd opgevat, maar als rode draad doorheen Plein Publiek en de buurt geweven. Zo zijn er naast een vaste white box die dienst doet als tentoonstellingsruimte, galerie of kunstatelier, ook talloze nocturnes, veilingen en diverse artistieke installaties die de bezoeker kan ontdekken en worden er veelbelovende samenwerkingen op poten gezet met musea en prominente namen uit het artistieke landschap.

Zo verzorgen PLUS ONE Gallery en Gallery Sofie Van De Velde een satellietexpositie onder het curatorschap van de Yirka De Brucker.Op die manier wenst Plein Publiek de toegankelijkheid van kunst te bevorderen zonder de parameters van artistieke integriteit en kwaliteit uit het oog te verliezen.

Het moge duidelijk zijn: Circulair Zuid is hip, hot en happening. Met Plein Publiek als voorname partner, bestaat er geen twijfel over dat Antwerpen binnenkort een nieuwe hotspot rijker is. Een lokale buurthub met toekomstgerichte blik en internationale uitstraling. Een ontmoetingsplaats voor jong en oud die mikt op een unieke totaalbeleving. Een multidisciplinaire plek die de stadsbewoners vanuit een innovatieve, participatieve en circulaire duurzaamheidsfilosofie samenbrengt, en urban genieten daarbij onverkort vooropstelt.